مبانی نظری سبک زندگی اسلامی

مبانی نظری وپیشینه پژوهش سبک زندگیاسلامی ( فصل دوم پایان نامه ) اسلام مبانی فکری اسلام - جهان‌شناسی انسان‌شناسی الف - اصالت فرد و جامعه ب ) حق و تکلیف ارزششناسی الف - آزادی ب - تساهل و مدارا ج - اخلاق تعریف اخلاق در اسلام معرفت‌شناسی مبانی فکری اسلام 2 - 2 - 3 - 1 - جهان شناسی از آنجایی که مبنای هستی شناختی در هر مکتب اساس و پایۀ مبانی انسان شناختی ، ارزش شناختی و معرفت‌شناختی است ، ابتدا از جهان‌بینی مکتب اسلام شروع می‌کنیم . سید قطب ( ترجمۀ خامنه‌ای ، 1366 ، ص۵ ) در مورد جهان‌بینی به طور کلی ، می‌گوید : انعکاس جهان ، در احساس و بینش ما ، جهان‌بینی ما را می‌سازد . جهان‌بینی بشر از دوران طفولیت – که سرآغاز آشنایی او با جهان و محیط اطراف او است - آغاز می‌شود و هر روز چیزی با آرایش بر آن افزوده ، یا با پیرایش از آن کاسته می‌شود و در هیچ حالتا آخر عمر و نفس واپسین انسان ، از او جدا نمی‌ماند و الهام‌بخش رفتارهای فردی و اجتماعی و افکار و اندیشه‌ها و ایده‌ها و آرزوهای او می‌شود . به اعتقاد قطب ( همان )، تحصیل جهان‌بینی دو راه دارد : یکی راه از پایین به بالا و از محسوس به معقول که روش فلسفه و علم است و هر کدام در قلمروی خاص خود به شناخت جهان می‌پردازند و روش دوم ، ادیان آسمانی است که معرفی و ارائۀ یک‌بارۀ جهان است ، از خدا گرفته تا محسوسات جهان آفرینش ؛ از بالا و از پایین و از دور و از نزدیک و از کلی و جزئی . در واقع همین راه تحصیل جهان‌بینی است که مسیر مکتبی چون اسلام را از سایر مکاتب جدا می‌کند . در جهان‌بینی اسلامی هر دو راه مورد استفاده قرار می‌گیرد . در واقع راه اول یعنی راه فلسفه و علم ، راهی است بشر ساخته و بنابراین مسیری است ناقص ، چرا که عقل و تجربۀ بشر به تنهایی یارای شناختی به این عظمت را ندارد ؛ اما راه اسلام مسیری است که وحی پیش روی انسان می‌گشاید که راهی است فراتر از عقل و تجربه و البته کامل‌تر از آن که به معرفی هستی از مجرایی خطاناپذیر می‌پردازد و به گونه‌ای با انسان سخن می‌گوید که در حد فهم عقل او باشد و همواره انسان را به تعقّل و تفکر رهنمون و دعوت می‌کند . اسلام مکتبی است که دارای جهان‌بینی الهی است و اعتقاد دارد که جهانی به غیر از جهانی که در او زندگی می‌کنیم وجود دارد که جاویدان است در صورتی که جهان حاضر جهانی فانی و از بین رونده است از نظر وی ، جهان‌بینی اسلام کاملاً توحیدی است به این معنی که در جهان وحدتی وجود دارد که